Koleje Małe i Duże (30) 1-2/2013

W latach 1999-2000 40 pojazdów serii SP42 zostało dostosowanych do elektrycznego ogrzewania wagonów przez zamontowanie agregatu prądotwórczego na napięcie 3 kV w miejsce parowego kotła ogrzewczego. Zmodernizowane w ten sposób lokomotywy oznaczone zostały serią SU42 oraz numerami inwentarzowymi 501÷540. Wprowadzono też nową kolorystykę nadwozia, w tonacji żółto-niebieskiej, dzięki której otrzymały one przydomek „polsat”. Przebudowane pojazdy zostały zgrupowane w kilku zakładach taboru (Bydgoszcz, Gdynia, Nowy Sącz, Olsztyn, Szczecin, Wrocław), gdzie wykorzystywane były do obsługi lokalnego ruchu pasażerskiego na drugorzędnych liniach niezelektryfikowanych. W ostatnich latach, wobec zmian w organizacji i finansowaniu regionalnych przewozów pasażerskich oraz wprowadzeniu do ruchu autobusów szynowych, zapotrzebowanie na te lokomotywy spalinowe uległo radykalnemu ograniczeniu.

Projekt parowozu Pt31 o pięknej sylwetce, silnego, mającego dobry rozruch i prędkość maksymalną 110 km/h wystarczającą dla ówczesnych potrzeb PKP powstał w 1931 r. Ogółem w latach 1932-1940 zbudowano 110 parowozów Pt31. Parowozy budowała Pierwsza Fabryka Lokomotyw Sp. Akc. w Chrzanowie, którą, po napaści hitlerowskich Niemiec na Polskę, Niemcy przemianowali na Oberschlesische Lokomotivfabrik AG Kattowitz, Werk Krenau. Po II wojnie światowej Polska odzyskała 65 lokomotyw serii Pt31. Były one zatrudniane do prowadzenia pociągów dalekobieżnych do końca lat 70. stopniowo ustępując postępującej elektryfikacji. W oparciu o plany Pt31, ulepszone tylko o takie nowinki techniczne, jak rury cyrkulacyjne w skrzyni ogniowej, czy technologia spawania zamiast nitowania, zbudowano serię doskonale znanych lokomotyw pośpiesznych Pt47.

Sądecka parowozownia powstała wraz z budową Kolei Transwersalnej w 1876 r. Przed wybuchem I wojny światowej, w 1914 r. w parowozowni (łącznie z podległą parowozownią w Stróżach) stacjonowało 70 parowozów 8 austriackich serii. Sądecka parowozownia zarządzała także parowozowniami w Zakopanem, Nowym Targu, Chabówce, Stróżach i stacjami trakcyjnymi w Muszynie i Dobrej. Okres największej ilości eksploatowanych lokomotyw przypada na przełom lat 60./70. – w 1974 r. w Nowym Sączu stacjonowało 87 parowozów, głównie serii Ty2 i TKt48. Obecnie w Nowym Sączu ma siedzibę Zakład Południowy spółki PKP Cargo, który swą strukturą obejmuje również sekcje w Tarnowie, Dębicy i Żurawicy. Na stanie Zakładu są m. in. lokomotywy SM42, ET22, ET41, EU07, a od 19.10.2011 r. także EU06.

SM42 i SP42 zaoferowane przez PIKO cieszą oczy, gdyż są pierwszym prawdziwie wielkoseryjnym, firmowym modelem popularnej polskiej lokomotywy. Model jest starannie wykonany i niedrogi, stanowi też wspaniałą bazę do waloryzacji przybliżającej jego wygląd i działanie do stanu wręcz idealnie naśladującego oryginał. W opracowaniu opisane są możliwości i realizm, jakie mogą być osiągnięte po wstawieniu dekodera dźwiękowego innego i w inny sposób niż to zaleca producent. Pokazana przeróbka oświetlenia pozwala zapalać światła zgodnie z podstawowymi sygnałami na lokomotywie wskazanymi instrukcją E-1, zaś generowany dźwięk zapisany w dekoderze nie jest imitacją lecz pochodzi z nagrania oryginalnej, prawdziwej lokomotywy SM42.